Komunikaty Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

• Prezes UOKiK nakazał spółce Obligacje Społeczne usunięcie ze swoich stron treści sugerujących, że jej oferta dotyczy obligacji oraz dodanie informacji o ryzyku.
• Oferta tego przedsiębiorcy nie ma nic wspólnego z obligacjami i polega na tym, że konsumenci udzielają mu pożyczek.
• Wydana decyzja tymczasowa ma zapobiec poważnym i trudnym do usunięcia zagrożeniom dla zbiorowych interesów konsumentów.

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Tomasz Chróstny wydał pierwszą decyzję tymczasową w sprawie naruszania zbiorowych interesów konsumentów. Dotyczy ona przedsiębiorcy Obligacje Społeczne Prosta Spółka Akcyjna, wobec którego toczy się postępowanie i pod koniec stycznia br. zostało wydane ostrzeżenie konsumenckie.

"Postawiłem spółce Obligacje Społeczne zarzuty wprowadzania konsumentów w błąd co do swojej oferty oraz nieinformowania o ryzyku, które w mojej ocenie jest duże. W trakcie postępowania ustalono, że istnieje uzasadnione ryzyko, iż w efekcie takich działań konsumenci mogą stracić duże sumy pieniędzy. Decyzja tymczasowa ma temu zapobiec. Nakazałem w niej natychmiastową zmianę prezentacji oferty na stronie spółki, tak aby nie wprowadzała konsumentów w błąd"– mówi Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.

Pobierz wypowiedź Prezesa UOKiK Tomasza Chróstnego

Zarzuty wobec przedsiębiorcy

Spółka Obligacje Społeczne proponuje inwestycje polegające na tym, że konsumenci udzielą jej 10 tys. zł lub 100 tys. zł pożyczki. Oprocentowanie zależy m.in. od długości trwania umowy i ma wynosić od 6 do 12 proc. rocznie. Przedstawiając ofertę na swojej stronie i na Facebooku, przedsiębiorca używał takich pojęć jak obligacje, obligacje społeczne, Umowa Obligacji Społecznych, emisja, emitent, seria. O tym, że chodzi o udzielenie zwykłej pożyczki, która nie ma nic wspólnego z papierami wartościowymi, konsument mógł się dowiedzieć dopiero przy podpisywaniu umowy.

"Praktyka może być szczególnie niebezpieczna dla konsumentów, ponieważ przedsiębiorca odwołuje się do znanych i cieszących się społecznym zaufaniem pojęć z rynku finansowego. Obligacje skarbowe to produkty kojarzące się z bezpieczeństwem, inwestowaniem dającym gwarantowany zwrot. Z kolei obligacje społeczne (social impact bonds) to innowacyjny instrument, który umożliwia finansowanie usług publicznych we współpracy inwestora prywatnego np. z samorządem. Z tego typu produktem w tym przypadku również nie mamy do czynienia. Spółka wykorzystuje jednak te skojarzenia, aby skłonić konsumentów do udzielenia jej pożyczek" - wyjaśnia Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.

Kolejne zastrzeżenie Prezesa UOKiK dotyczy pomijania informacji o ryzyku związanym z proponowaną inwestycją. Prezentując swoją ofertę, spółka Obligacje Społeczne eksponuje jedynie korzyści, np. zapewniając: „Poza gwarantowanym zyskiem, każda transakcja jest zabezpieczona”. Tymczasem w momencie podpisywania umowy udzielana przez konsumenta pożyczka nie jest w żaden sposób zabezpieczona. Docelowo zabezpieczeniem ma być 1/3 udziału w samochodzie należącym do odrębnej spółki Prius 29. Konsument nie ma jednak prawnej możliwości domagania się od niej zawarcia umowy zastawu, a sama spółka nie może być uznana za podmiot dający rękojmię wypłacalności.

Decyzja tymczasowa

W postępowaniu wobec spółki Obligacje Społeczne Prezes UOKiK po raz pierwszy wydał decyzję tymczasową w sprawach ochrony konsumentów. Jest to mechanizm stosowany w wyjątkowych sytuacjach. Umożliwia szybką reakcję na praktyki zagrażające zbiorowym interesom konsumentów, jeśli okaże się, że ich skutki mogą być poważne i trudne lub wręcz niemożliwe do usunięcia. W takiej sytuacji na mocy decyzji tymczasowej Prezes UOKiK może zobowiązać przedsiębiorcę do zaniechania określonych działań. W przypadku Obligacji Społecznych – spółka musi usunąć ze swojej strony i Facebooka treści, które mogą wprowadzać konsumentów w błąd i skłaniać ich do podjęcia decyzji inwestycyjnych bez rzetelnej i pełnej wiedzy o nich.

Decyzja tymczasowa jest wydawana na określony czas, nie dłuższy jednak niż do wydania decyzji kończącej postępowanie. Ta wobec spółki Obligacje Społeczne ma obowiązywać maksymalnie do 19 czerwca 2022 r. Przedsiębiorca może się od niej odwołać, ale nie wstrzymuje to wykonania decyzji. Prezes Urzędu może nałożyć na przedsiębiorcę, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości stanowiącej równowartość do 10 tys. euro za każdy dzień opóźnienia w wykonaniu decyzji.

Pomoc dla konsumentów:

Tel. 801 440 220 lub 22 290 89 16 – infolinia konsumencka
E-mail: porady@dlakonsumentow.pl
Rzecznicy konsumentów – w Twoim mieście lub powiecie
Rzecznik Finansowy – po odrzuceniu reklamacji przez instytucję finansową

Dodatkowe informacje dla mediów:

Biuro Prasowe UOKiK
pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa
Tel.: 22 55 60 246
E-mail: biuroprasowe@uokik.gov.pl
Twitter: @UOKiKgovPL

Znajdziesz nas również na Instagramie: @uokikgovpl

Pliki do pobrania: